Insoniyat tarixining bir bosqichidan boshqasiga oʻtishida davrlar almashib, yangi davlatlar vujudga kelganida shakillanadigan yangi qadriyatlar va qadriyat tizimlarining amalyoti masalalari ham aksiologiya fani oʻrganadigan mavzular hisoblanadi. Aksiologiya bu qadriyatlarga asoslangan ta’limning eng ta’sirli yoʻnalishlaridan biri sifatida keying davrda kata ahamiyat kasb etmoqda. 

XI asr yozma yodgorliklari orasida Mahmud Koshg‘ariyning ,,Devonu lug‘ot it turk ‘‘ asari bugungi kunda o‘z qadr-qimmatini yo‘qotmaganligi bilan alohida diqqatga sazovordir.Chunki unda qadimiy turkiy qavmlarning hayotiy tajribalariga yo‘g‘rilgan urf-odatlari,muqaddas qadriyatlari mujassam.Asarni o‘qir ekanmiz,yosh avlodni ilm olishga undovchi hayotiy tajribani o‘z ichiga olgan xalq maqollarini,ilmsizlik insoniyatni halokatga yetaklovchi johiliyat ekanligidan so‘ylaguvchi o‘gitlarni uchratamiz. Darhaqiqat,Bilim ozuqadir. Aql va qalb u bilan oziqlanadi.