Ushbu maqola shaxsiy xususiyatlar tushunchasini kengaytiradi va temperamentning umumiy strukturaviy modellarini taqdim etadi; shaxsiy xususiyatlar va jinoiy va g'ayriijtimoiy xatti-harakatlar o'rtasidagi mumkin bo'lgan aloqalarni tavsiflovchi kontseptual modellar ko'rsatilgan; ularning har birini tasdiqlovchi empirik ma’lumotlar tahlil qilinadi. Maqolada jinoiy va antisosial xatti-harakatlarga qarshilik ko'rsatishda rol o'ynashi mumkin bo'lgan shaxsiy xususiyatlar ko'rsatilgan.
Natija shuni ko'rsatdiki, melanxolik va xolerik temperamentlar huquqbuzarlikning ijobiy prognozi, sanguine va flegmatik esa salbiy ko'rsatkichlardir. Shaxsning jinoyatga moyilligida temperamentning roli haqidagi ilmiy g'oyalar tahlili o'tkaziladi. Empirik tadqiqotlardan foydalangan holda, ma'lum turdagi jinoyatni sodir etgan sub'ektlar o'zlarining huquqbuzarliklarining omillarini ochib beradigan o'ziga xos shaxsiy va psixologik xususiyatlarga ega ekanligi haqidagi gipoteza tasdiqlandi.

O‘zbek sud nutqi bo‘yicha amalga oshirilgan mavjud tadqiqotlar kuzatilsa, huquqshunoslarning izlanishlari talaygina ekani ko‘rinadi. Ayni ishlarda sud nutqini notiqlik san’atining tarkibiy qismi sifatida baholanadi. Huquqshunoslarning qimmatli tadqiqotlarini e’tirof etgan holda, ta’kidlashi zarurki, sud nutqining faqatgina huquqshunoslar nazari bilan notiqlik san’ati tarkibida baholanishi uning qator lingvistik jihatlari e’tibordan chetda qolishiga sabab bo‘ladi. Bugun tilshunoslik ilmida nutqning birlamchi tadqiqot obyektiga aylangani va shaxs-nutq kesishmasida lisoniy va nolisoniy omillar qurshovidagi qator qimmatli xulosalarning jamlanayotganligi fikrimizni dalillaydi.