Jild 1 № 6 (2024): UNIVERSAL XALQARO ILMIY JURNAL

Jild 1 № 6 (2024): UNIVERSAL XALQARO ILMIY JURNAL
Nashr qilingan: 2024-09-19

UNIVERSAL XALQARO ILMIY JURNAL 6-son

 

Maqolalar

MIKROKLONAL KO'PAYTIRISHNING AFZALLIKLARI VA O'ZBEKISTONDA MIKROKLONAL O'STIRILAYOTGAN O'SIMLIKLAR
Baxodirova Zeboxon Yunusali qizi

Maqolada o'simliklarni mikroklonal ko'paytirishdagi afzalliklar va O'zbekistonda o'sadigan o'simliklar turlarini mikroklonal usulda ko'paytirish haqida ma'lumotlar keltirilgan.

RIKATTI TENGLAMASI YECHIMINING HOSILALARI UCHUN REKURRENT-DIFFERENSIAL TENGLAMALAR SISTEMASI
Kurbanov Akmal Abdumutolib o’g’li

Ushbu    Liuvill tenglamasiga    tengkuchli. Rikkati tenglamasi yechimining hosilalari uchun rekurrent-differensial tenglamalar sistemasi o‘rganiladi.

SHAHAR QUVVATLASHTIRISH JOYLASHTIRISH TIPOLOGIYASI UMUMIY TOMOV QUVVATLASH OBYEKTLARI.
Azizova Zilolaxon Xikmat kizi

Maqolada shaharsozlikning asosiy variantlari ko'rib chiqiladi - umumiy ovqatlanish ob'ektlarining xarakterli xususiyatlarini aniqlagan holda. Shahar tuzilmasida FLOning to'qqiz turi mavjud. Analitik bazaga 2009 yildan oldin ochilgan mahalliy va xorijiy restoranlar kiradi.

MATEMATIKADAN AMALIY MASHG‘ULOTLARDA TEXNIK JARAYONLAR UCHUN SONLI O‘RTA QIYMATLARNING GEOMETRIK VA FIZIK TATBIQLARI
Zulfixarov Ilxom Maxmudovich, Mamasidiqov Bohodir Qobiljon o‘g‘li

Ushbu maqola, matematikadan amaliy mashg‘ulotlarda texnik jarayonlar uchun sonli o‘rta qiymatlarning geometrik talqini va fizik masalalarni yechishga tatbiqlarini ko‘rsatishga bog‘ishlangan. Shu orqali bo‘lajak injenerlarga  matematika va fizika fanlarining naqadar bog‘liq ekanligiga yana bir bor ishonch hosil qilingan.

DNK REPLIKATSIYASI VA BU JARAYONNIG IRSIYATDA TUTGAN O‘RNI
Mirolimov Asadbek Odiljon oʻgʻli

DNK replikatsiyasi hujayra bo‘linishidan oldin sodir bo‘ladigan muhim jarayondir. Hujayra bo‘linishi proliferatsiya bilan birgalikda embrion rivojlanish jarayonida hosil bo‘lgan turli xil maxsus hujayra turlarining o‘sishi va yangilanishini ta’minlaydi. DNK replikatsiya dasturidagi o‘zgarishlar rivojlanish jarayonida sodir bo‘ladi. Embrionning differentsiatsiyalanmagan hujayralari yuqori replikatsiya tezligi va tez ko‘payishini ko‘rsatadi, ko‘proq differentsiatsiyalangan hujayralar esa DNK sintezining kamayishi va past proliferatsiya tezligi bilan tavsiflanadi. Demak, DNK replikatsiyasi dasturi turli taqdirlarga bag‘ishlangan hujayralarning o‘ziga xos xususiyatlariga moslashishi kerak. Turli xil hujayralardagi DNK sintezini tartibga solish bo‘yicha so‘nggi topilmalar genetik kasalliklar va saraton kabi turli kasalliklarni davolash uchun samarali va moslashtirilgan terapiyani ishlab chiqish uchun yangi istiqbollarni ochadi.

ATMOSFERA HAVOSI IFLOSLANISHINING INSON SALOMATLIGIGA TA’SIRI
Qoriyev Mirzohid Rustamjonovich, Mahammadjanova Rayhona Malikjon qizi

Ushbu maqolada atmosfera havosini turli zaharli gazlar va boshqa chiqindi moddalar bilan ifloslanib borayotganligi hamda ushbu holat inson salomatligiga salbiy ta’sir ko’rsatib, turli hildagi kasalliklarni yuzaga keltirayotganligi to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan.

CHINGIZ AYTMATOV ISHLARINING BEKOR XUSUSIYATLARI
Yuldashaliyeva Madina

Ushbu maqolada Chingiz Aytmatov ijodining o‘ziga xos xususiyatlari va uning adabiy asari shuhrat qozonishiga sabab bo‘lgan omillar o‘rganiladi. Shuningdek, uning ayrim asarlarini tahlil qilib, ularning ahamiyatini yoritib beradi.

SHARQ MUTAFAKKIRLARI ASARLARI VOSITASIDA TA’LIM MUASSASALARI RAHBARLARINING MA’NAVIY-AXLOQIY KOMPETENTLIGINI RIVOJLANTIRISH
Turg’unova Barnoxon Nabiyevna

Ushbu maqolada Kompetentlik, ahloq,  adabiy va falsafiy asarlar, tajribalar bilan baham ko‘rish, axloqiy ta’lim, suhbat va munozaralar, praktik mashg‘ulotlar, model sifatida o‘rnak olish kabi tushunchalar keng yoritib berilgan.

EKOLOGIK MUAMMOLAR VA TABIIY OFATLARNING SALBIY OQIBATLARI XUSUSIDA
Mahammadjanova Rayhona Malikjon qizi, Qoriyev Mirzohid Rustamjonovich

Mazkur maqolada antropogen omillar ta’sirida yuzaga kelayotgan ekologik muammolar, shuningdek xafli tabiat hodisalari va ularning xavflilik darajasini ortib borishi hamda salbiy oqibatlari xususida ma’lumotlar keltirilgan.

YIGIRUV MASHINASI DISKRETLOVCHI ZONASI YANGI KONSTRUKTSIYADAGI YARATILGAN TAЪMINLOVCHI SILINDR VALI VA GARNITURASI HARAKAT QONUNINI TAJRIBADA ANIQLASH
To‘rayev Farxodjon Farmonovich

Maqolada yigiruv mashinasi diskretlovchi  zonasi ta'minlovchi silindr vali va garniturasi harakat  qonunini tajribada aniqlash natijalari keltirilgan. Tarkibli ta'minlovchi silindr vali va garniturasidagi burchak tezliklar taxogenerator yordamida o‘lchanib, texnologik qarshilik va rezinali vtulka bikrligiga bog‘liq ravishda o‘zgarishlari olingan. Taxlillar asosida ta'minlovchi silindr parametrlari qiymatlari tavsiya etilgan.

INGLIZ VA O’ZBEK TILLARIDA INSTRUKTIV DISKURSNING LEKSIK SEMANTIK JIHATLARI HAMDA TARJIMA MUAMMOLARI (taom tayyorlash retsepti misolida)
Nargizaxon Abduraxmanova

Mazkur maqola taom tayyorlash retsepti va yo’riqnomasining semantic xususiyatlari haqida,  glyuttonik diskurslarda taomning tavsifiy qismi,taomning kelib chiqishi, tayyorlanish shakli, tuzilishi, tanovul qilish marosimlari va vaqti kabi ma’lumotlar berilgan.


 Shuningdek glyuttonik diskursning lingvomadaniy hususiyatlariga ham  to’xtalib o’tilgan.

NAMANGAN VILOYATI ATMOSFERA XAVOSINI MUHOFAZA QILISH IMKONIYATLARI
Qoriyev Mirzohid Rustamjonovich, Mahammadjanova Rayhona Malikjon qizi

Ushbu maqolada Namangan viloyati atmosfera havosining ifloslanishiga sabab bo’layotgan asosiy omillar hamda havo tarkibida tobora ortib borayotgan zararli gazlarning qishloq xo’jaligi va inson salomatligiga salbiy ta’siri to’g’risida ma’lumotlar berilgan. Shuningdek, atmosfera havosini muhofaza qilish chora-tadbirlar xususida taklif va tavsiyalar berilgan.

"QURILISHDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI" FANINING INTEGRATSIYALASHIVI
Maksimova Azizaxon Nurmatovna, Askarova Saodatxon Mamajanovna

Maqolada qurilish sohasida va ta’limda "Qurilishda axborot texnologiyalari" fanining tasiri va ishlab chiqarish bilan Elektron office, MS Excell, Photoshop, Corel Draw, Power Point, AvtoCad, Paint, Lira PK va 3D Max kabi dasturlarda ishlash integratsiyalashuvi asoslari o‘rganilgan.

TABIIY SIANOGLIKOZID-AMIGDALINNING KIMYOVIY XOSSALARI VA AMALIY AHAMIYATI
Ikromova Nodira Ikromjon qizi

 


Ushbu maqolada amigdalinning tuzilishi, tabiiy manbalari va kimyoviy xossalari toʻgʻrisida maʼlumotlar keltirilgan. Shuningdek, maqolada amigdalinning organizmdagi ahamiyati toʻgʻrisida ham soʻz yuritilgan.

KAMOLIDDIN BEKHZODNING BADDIY YO'LLARI
Ayubova Shosanam Shukurjon kizi

Ushbu maqolada Kamoliddin Behzodning tasviriy san’atdagi ijodi, asarlarini bir suratda tasvirlay olishi haqida so‘z boradi. Behzodning tashkilotdagi faoliyati ham undagi ishi deb ataladi.

MARKERLARNING G‘O‘ZA GENOMLARINI O‘RGANISHDAGI AHAMIYATI
Mirolimov Asadbek Odiljon oʻgʻli

Paxta yetishtiruvchi 90 ga yaqin davlatlarda asosan g‘o‘zaning 4 turi ekib o‘stiriladi. G. hirsutum L. 90% dan ortiq hududlarga, G. barbadense L 8%, G. arboretum L. va G. herbaceum L. 1% maydonlarni egallaydi. G‘o‘za seleksiyasining genetik taraqqiyoti uchun genetik xilma-xillikni oshirish muhim ahamiyatga egadir. Bu markerlar yordamida g‘o‘za seleksiyasida istiqbolli raqobatbardosh navlarni yaratish mumkin.

OMMAVIY AXBOROT VOSITALARI NUTQI: MEDIALINGVISTIKA VA MEDIA MATN
Nosirov Nasibillo Xalililloh oʻgʻli

Ushbu maqolada muallif hozirgi ingliz va o‘zbek tillaridagi media muloqot atamalarining leksik-semantik va funksional taxlili haqida o‘z mulohazalarini bayon qilishga harakat qilgan. Bunda muallifning diqqat markazida qo‘shma otlar asosiy tadqiqot materiali sifatida o‘rganilgan. Maqolani tayyorlash jarayonida muallif ingliz va o‘zbek tilshunoslarining qarashlariga tanqidiy yondoshgan va o‘z mulohazalarini dadil bayon qilgan. Maqola ingliz va o‘zbek tili leksikologiyasini o‘rganuvchilar uchun foydali bo‘lishi mumkin.

O‘ZBEK TILIDA SIFAT KATEGORIYASIDAGI SO‘ZLAR
Mattiyev Abdulaziz Oktyabrjon o‘g‘li

Sifat turkumidagi so‘zlar o‘rni bilan ot turkumiga o‘tib, otlik funksiyasini bajarib kelishi mumkin. Ya’ni bunda sifat belgini emas, predmetni ifodalaydi. Sifatlar ot o‘rnida qo‘llangan singari boshqa so‘z turkumidagi so‘zlar ham (ot, sifatdosh, ravishlar) sifat o‘rnida qo‘llanishi mumkin.

EKSPERMENTAL POLIPLOIDIYA VA TURLARARO DURAGAYLASH GENETIK SELEKSION TADQIQOTLARDA O'RGANISH
Mavlonova Barnoxon Madaminovna

Ushbu maqolada eksperimental poliploidiya va turlararo duragaylash jarayonlari, ularning qishloq xo'jaligida qo'llanilishi, afzalliklari va qiyinchiliklari ko'rib chiqiladi. Poliploidiya o'simliklarning genetik xilma-xilligini oshirishi, yuqori hosil va kasalliklarga chidamlilikni ta'minlashi mumkin. Turlararo duragaylash yangi genetik kombinatsiyalar yaratish orqali o'simliklarning sifatini yaxshilaydi. Tadqiqotlar natijalari shuni ko'rsatadiki, bu jarayonlar qishloq xo'jaligi uchun istiqbolli yo'nalishlar sifatida ahamiyatga ega. Kelajakda bu yondashuvlarning samaradorligini oshirish uchun yangi texnologiyalarni qo'llash zarur.